Đây có lẽ là một trong những bài thơ về quê hay nhất của Việt Nam! Dù cho nhà thơ Nguyễn Trọng Tạo đã rất kỳ tài khi phổ nhạc để làm nên một bài hát nổi tiếng cùng tên, nhưng có lẽ những ý tứ ẩn sau từng lời thơ mà Lê Huy Mậu viết ra còn sâu và xa hơn nữa...
Khúc hát sông quê
(Lê Huy Mậu)
Ngỡ như người đã hát thay tôi
Ngỡ như tôi đã lẫn vào câu hát
Tuổi thơ ơi!
Quá nửa đời phiêu dạt
Ta lại về úp mặt vào sông quê
Như thuở nhỏ
úp mặt vào lòng mẹ
để tìm sự chở che…
Xin bắt đầu từ hạt phù sa
Ta cúi nhặt tình cờ bên bờ sông tháng chạp
Ôi! Phù sa
những cá thể tự do trong hành trình của đất
đêm nao
chớp bể, mưa nguồn
trong cơn thác lũ
trong sóng đỏ
đất đi
kiến tạo
sinh thành...
Em ơi!
quả ớt cay bổi hổi
trên bãi sông
thuở chưa dấu chân người
anh nghe nói
có một thời
tất cả còn hoang dại
tổ tiên ta chỉ hái lượm mà thôi
lại nghe nói
thuở ta chưa biết ăn gì cả
ta cùng cây cỏ sinh đôi
rồi cây cỏ ăn ta
rồi ta ăn cây cỏ
cũng là khi cay đắng, ngọt bùi
ta và đất kết giao
lấy dòng sông làm lời thề non nước…
Chẳng biết ta đã ăn ở thế nào với đất
mà đất lở sông ơi!
nơi ta chăn trâu thả diều ngày cũ đã đâu rồi
hạt đất quê ta giờ đã bồi về đâu chẳng biết
có làng xóm nào sinh
có hòn đảo nào sinh
từ hạt đất bờ sông quê ta lở
như cuộc đời ta khuyết hao
để đắp bồi rờ rỡ
những sớm má hồng ríu rít cháu con ta…
Này dòng sông!
ai đã đặt tên cho sông là sông Cả?
ai đã gọi sông Cả là sông Lam ?
ta đơn giản chỉ gọi là con sông quê hương
tháng ba phù sa sóng đỏ
cá mương đớp ngọn lúa đòng đòng
tháng năm
ta lặn bắt cá ngạnh nguồn
tháng chín
cá lòng bong
ta thả câu bằng mồi con giun vạc
tháng chạp
ta nếm vị heo may trên má em hồng…
Để rồi ta đi khắp núi sông
ta lại gặp
tháng ba…tháng năm…tháng chạp
trong vị cá sông
trên má em hồng…
Này dòng sông
ngươi còn nhớ chốn ta ngồi ngóng mẹ
phiên chợ Lường vời vợi tuổi thơ ta
sao ngày ấy ta dễ ngoan đến thế
mẹ cho ta một xu bánh đa vừng
ta ngoan hết một ngày
ta ngoan suốt cả năm
ta thương mẹ đến trọn đời ta sống
quê hương ta nghèo lắm
ta rửa rau bến sông cho con cá cùng ăn
ta mổ lợn
con quạ khoang cũng ngồi chờ chia thịt
cá dưới sông cũng có tết như người trên bãi sông
ta trồng cây cải tươi
ta ăn lá còn bướm ong thì hút mật
lúa gặt rồi- còn lại rơm thơm
trâu đủng đỉnh nhai cả mùa đông lạnh…
Cùng một bến sông
phía dưới trâu đằm
phía trên ta tắm…
trong ký ức ta
sao ngày xưa yên ổn quá chừng
một dòng xanh trong chảy mãi đến vô cùng !…
2 comments:
Đây là lần đầu tôi đọc được trọn vẹn lời thơ của bài hát mà tôi yêu thích. Trong bao la của bộn bề công việc, gia đình, ký ức của tuổi thơ như dòng sông hiền hòa xoa dịu tâm hồn con người. Đúng là "quê hương mỗi người chỉ một. Như là chỉ một mẹ thôi. Quê hương nếu ai không nhớ. Sẽ không lớn nổi thành người". Cảm ơn thầy, đồng nghiệp đã post một bài thơ hay đến thế (mặc dù là tôi đang lang thang tìm tài liệu về luật để nghiên cứu thêm). Tường Vi
đang mải miết tìm tài liệu bỗng ai mang lại câu thơ, không dám đọc vội sợ sẽ trôi đi theo những rong ruổi ở phía chân trời. hà nôi lại trở rét nữa rồi, ko biết ở quê nhỏ có đủ áo rét, đang mải mê trên những cánh đồng, bà nội đã hơn 90 có đau nữa mỗi lúc trở tròi giá rét...tự cho mình 5 phút nghe lại bài hát đọc lại tùng câu chữ của bài thơ như ai đó đã giúp mình lấy ra từ trong sâu thẳm của tâm hồn ? nói thay những an ủi nhũng người con xứ nghệ xa quê!
cảm ơn trang blog của ai đó, hình như là của một giáo viên trừơng Luật Hà nội. nói cảm ơn là một sự khách sáo đối với việc mang lại sự đồng điệu trong tâm hồn. có lẽ hơn thế nữa là sự quý trọng phẩm hạnh của một con người vậy. cảm ơn thầy đã entry bài này"Ngỡ như người đã hát thay tôi
Ngỡ như tôi đã lẫn vào câu hát"
Post a Comment