Chia tay núi rừng...

Đã hứa với bạn bè và với cả chính mình rằng sẽ viết 1 entry về Hà Giang, về chuyến dạo chơi trên núi... nhưng loay hoay mãi với công việc, với cả những khám phá ngoài công việc để rồi 2 tuần đã qua mà vẫn chưa làm được. Chuẩn bị chia tay với miền đất địa đầu đất nước chợt nghĩ về cái tựa đề cho entry này!

Gặp gỡ rồi chia tay... âu đó cũng là lẽ thường với con người và trời đất. Thường cảm giác của lần đầu gặp gỡ đó là sự bỡ ngỡ, còn với chia tay có lẽ là sự hồi tưởng, sự lắng đọng. Vì thế, không gì tốt hơn khi viết về một vùng đất trong bối cảnh sắp chia tay!

Hà Giang... đã tự tìm cho mình vài ba thông tin và thực ra cũng đã được đến với dăm ba vùng đất của núi rừng phía bắc nhưng rồi về Hà Giang trong chuyến đi đầu tiên tới xứ này vẫn mang lại thật nhiều sự bất ngờ thú vị!

8h đồng hồ trên chuyến xe về núi... bất ngờ đầu tiên là khác với sự hình dung về những chuyến xe tới các vùng núi sẽ rất tồi tàn (mà hình như trong sách giáo khoa của mình có 1 truyện ngắn viết về 1 chuyến xe về núi cũng rất tồi tàn thì phải!) thì thực ra mình lại được ngồi trên chiếc xe khách đẹp nhất, sang trọng nhất từ trước tới nay - chiếc xe khoảng 80 chỗ ngồi hiệu Lewich gì đó của Hàn Quốc với màn hình video LCD, điều hòa mát rượi và ghế ngồi xịn như ở nước ngoài và trong phim ảnh. Nghe ông chủ xe bảo, giá của nó khoảng 2,5 tỷ và lại sửng sốt hơn khi biết là hầu hết xe lên xứ này đều đẹp và sang trọng thế. 90.000đ cho cuộc hành trình quả không phải là đắt!

Khác với đi Cao Bằng, Lào Cai hay Yên Bái, về Hà Giang chính là hành trình ngược dòng Sông Lô hùng vĩ... đã từng đi vào thơ ca với những bài hát thật hay như trường ca Sông Lô của Văn Cao hay "Sông Lô chiều cuối năm". Dù nước sông Lô mùa này không nhiều (nghe bảo tại mấy ông bạn Trung Quốc chặn đầu nguồn để làm Thủy điện nên nước lại càng ít!) nhưng nhìn lòng sông rộng với hai bên bờ sồi sụt thì đủ biết sự vĩ đại của dòng sông này đến chừng nào! Thi thoảng ta có thể bắt gặp cảnh một vài chàng trai, thiếu nữ khua mái chèo trên những con thuyền độc mộc trên sông mà tứ phía là núi rừng trùng điệp... Có lẽ để làm thơ hay thì chỉ cần lang thang xứ này mà không đến mức phải vào trường viết văn cũng được!

Rồi cuộc hành trình cũng tới đích khi bạn bắt gặp cầu Yên Biên nối đôi bờ sông Lô ở trung tâm Thị xã. Nơi đó, nếu để ý, bạn sẽ nhìn thấy Kilômét số O đánh dấu điểm đầu tiên của chiều dài đất nước... , đó có lẽ là cái cột cây số to và hoành tráng bậc nhất Việt Nam!

Thị xã Hà Giang theo hình dung của tôi và đã được xác thực bởi dân bản địa thì chính là một thung lũng. Vì thế, khí hậu của nó cũng là khí hậu đặc trưng của thung lũng với buổi sáng thì thường hơi lạnh và sương mù giăng khắp, trưa chiều thì hửng nắng còn về đêm thì nên cẩn thận đắp chăn kẻo bị ốm (, nghe đồn dân Hà nội lên đây khoảng 95% đều bị ốm không ít thì nhiều, không nhẹ thì nặng!). Là vùng rừng núi nên đất đai bằng phẳng không nhiều, vì thế những con phố chạy dọc ngang thị xã hầu hết là bé như con ngõ ở các thành phố lớn. Chả trách anh cán bộ điện lực trên này sau khi uống rượu chới với có tặng tôi câu thơ: "em cũng nhỏ, con đường cũng nhỏ"!

Hà Giang thật lắm cảnh đẹp... đi khoảng 20km ta có thể tới cửa khẩu Thanh Thủy nối Việt Nam - Trung Quốc, hay về Vị Xuyên để tắm suối khoáng. Nếu xa hơn thì với 43km vượt núi băng rừng ta sẽ về Quản Bạ để ngắm "núi đôi" đẹp như đôi gò bồng đảo của thiếu nữ! Lẽ dĩ nhiên về với "Núi đôi" bạn sẽ đi "trên mây" như lời bài hát "Hà Giang quê hương tôi" với những con đường cheo leo, gấp khúc chạy trên đỉnh núi với tứ bề mây phủ. Trên hành trình đó ta cũng có dịp đi qua Cổng Trời với độ cao 1500m so với mực nước biển. Thắng cảnh xa nhất nhưng cũng thu hút du khách nhất khi về Hà Giang chính là Cao nguyên đá Đồng Văn với bạt ngàn đá là đá (người dân trên này thường phải cho đất vào hốc đá để trồng ngô lấy lương thực thì đủ biết đá nhiều thế nào!) và cùng với đó là ngắm cột cờ Lũng Cú trên đỉnh núi địa đầu đất nước! Nếu lãng mạn một chút và để hiểu thêm tình yêu của dân vùng cao, ta nên dự chợ tình Khau Vai chỉ mở mỗi năm một lần vào ngày 27/3 âm lịch!

Hết ngắm cảnh đẹp thì cũng nên nghĩ tới chuyện ăn uống... Về Hà Giang, nếu thích ăn cá ta nên chọn ăn cá Bổng (thứ cá đặc sản thường sống ở Sông Lô), nghe bảo Hà Nội vừa câu được con trắm đen 27kg, nhưng chắc cũng bình thường khi chứng kiến cảnh người dân Bắc Mê trên này câu được con cá Bổng nặng tới 36kg. Nếu thích đồ rừng có thể nếm thịt cầy hương, gà rừng và thịt lợn đen vùng cao! Nói chung toàn đồ thật và rẻ! Nếu sau những chuyến đi ngắm cảnh, thêm mấy chai rượu ngô vùng cao mà ăn những thứ này ở những quán ăn cheo leo lưng chừng núi thì hẳn khi ấy ta thấy mình như những bậc đế vương!

Rồi cũng phải chia tay Hà Giang, chia tay với núi rừng, chia tay với nhiều nhiều cảnh đẹp, món ngon, điều đọng lại nhiều hơn cả hẳn là hình ảnh những con người nơi đây... Hình ảnh những chàng trai, cô gái người Dao, người Mông... và cả những người miền xuôi lên đây lập nghiệp. Họ giống nhau trong sự chất phác, nhiệt thành và hiếu khách! Tôi nhớ câu nói của anh quản lý trạm thủy điện Hà Thanh sau một cuộc hàn huyên giữa núi rừng: "Tất cả... còn lại gì?". Câu nói ấy vẫn day dứt tôi mãi trong miên man suy nghĩ về cuộc sống, về chuyến đi này... Vẫn biết chia tay Hà Giang ta lại tới những vùng đất, lại gặp gỡ... Cái còn lại sau mỗi cuộc đi là gì nhỉ? Với Hà giang, thật khó để nói trong một câu hay một từ nào đó!